(Dhëndri shqiptar i Sulltan Bajazitit, ishte korçari i cili nën komandën e Portës së Lartë, zhvilloi qytetin e njohur juglindor)

Visi i Gorës është malësi e Opojës, përkatësisht Opoja është fushë e Gorës dhe të dyja, së bashku me Vrrinin e Lumën, janë malësi e Prizrenit dhe përbëjnë një njësi etnografike dhe fetare specifike të njësisë etnokulturore të Shqipërisë, e integruar në periudhën e shtrirjes dhe të përqendrimit të Islamit.

Abstrakt

Historianët e studiuesit kanë folur për Lidhjen e Prizrenit, por shumë rrallë apo fare hiç nuk e kanë përmendur rolin e Bashkësisë Islame, në këtë projekt të rëndësishëm kombëtar e atdhetar. Ndërsa, dihet se Bashkësia Islame me ylematë e saj, ka qenë ideatore, organizatore e nikoqire e Lidhjes së Prizrenit, së paku në fazën themeltare të saj.

Është e pastudiuar si e sa duhet moria e madhe e shkrimeve, kushtimeve, vargjeve, himneve dhe përkujtimoreve kushtuar Ditës së Pavarësimit të Shqipërisë sonë të shtrenjtë, si dhe kontributeve të vyera të hoxhallarëve dhe intelektualëve myslimanë për çështjen kombëtare në revistat islame dhe botimet e ndryshme, kryesisht ato të gjysmës së parë të shekullit XX.

Është e pastudiuar si e sa duhet moria e madhe e shkrimeve, kushtimeve, vargjeve, himneve dhe përkujtimoreve kushtuar Ditës së Pavarësimit të Shqipnise sonë të shtrenjtë, si dhe kontributeve të vyera të hoxhallarëve
dhe intelektualëve myslimanë për çështjen kombëtare në revistat islame dhe botimet e ndryshme, kryesisht ato të gjysmës së parë të shekullit 20.

Islami, përfundimi i mësimit hyjnor, reflektoi jo vetëm në sferat e edukimit dhe ngritjes morale të njeriut, por shtrirja e tij ishte shumëdimensionale. Ndikimit në letërsi e histori vjen nga dy bartësit kryesorë të këtij civilizimi: Kurani, baza kryesore, dhe transmetuesi i tij, Muhamedi a.s., i cili pranoi shpalljen, e sqaroi dhe e komentoi atë, si dhe i tëri ishte, siç porosit ky libër, paraprirës i dijes njerëzore. Fillimisht ishte ngadhënjimi mbi poezinë arabe të kohës, e më tej ndikimi i tij u zgjerua edhe në të katër anët e botës, së bashku me zgjerimin e fesë së Allahut xh.sh. Edhe shqiptarët e mësuan, e përhapën dhe ndihmuan në zgjerimin e mësimeve të tij, e gjithashtu edhe u ndikuan nga mësimet e Islamit, gjegjësisht Kuranit dhe Sunetit, traditës dhe personalitetit të Muhamedit a.s.

Një nga qytetet më të njohura, por edhe më të vjetër të Shqipërisë është Shkodra. Në këtë shkrim do paraqes disa të dhëna mbi Pazarin e madh të Shkodrës.

Një ndër çështjet më të rëndësishme të një gjuhe është edhe ajo e shkrimit apo e alfabetit të asaj gjuhe. Autorë të shumtë u morën me studimet mbi alfabetin e shqipes duke pasqyruar kështu mendime të ndryshme rreth asaj se si erdhi deri te një alfabet i përbashkët për të gjithë shqiptarët.

Medreseja “Alauddin” në Prishtinë vazhdimisht ishte e lidhur ngushtë me çështjen dhe fatin e popullit të Kosovës. Këtë lidhje e kishte në çdo kohë dhe rrethanë, sidomos në ato më të vështirat që kaloi populli, ky popull gjatë sundimit serb pothuajse gjithnjë ishte në kohë të vështira.